Bitcoin as a commodity
Eğer Bitcoin’e yatırım yapmışsanız ve hakkında çokça paylaşım yapıyorsanız genellikle boğa piyasası sırasında herkesin Bitcoin hakkında çılgınca sorular yönetmeye başladığını farketmişsinizdir. Bu sorular genellikle, ev arkadaşınızdan akrabalarınızdan veya konuyla alakasız üçüncü kişilerden gelebilir.
Şimdi Bitcoin’e yatırım yapılır mı? Şu an Bitcoin’e yatırım yapmak için iyi bir zaman mı? Bu fiyattan Bitcoin alınır mı?
Bu makalede yukarıdaki sorulara cevap bulmaya çalışacağız.
Yukarıda belirttiğimiz sorular söz konusu Bitcoin olduğunda sıkça soruluyor olsa da aslında sadece Bitcoin’e değil diğer tüm yatırım araçlarına yatırım yapmaya karar vermeden önce sorulması gerekir. Eğer Bitcoin satın alacaksanız, bunu neden, ne zaman ve hangi fiyattan yapacağınızı bilmelisiniz.
Özellikle Bitcoin kadar spekülatif bir yatırım aracı söz konusu olduğunda yatırımcı söz konusu yatırım aracına aşina olmalı. Bugünlerde birçok yatırımcı Bitcoin’i ödeme aracı olarak kullanmak yerine değer saklama aracı olarak kullanıyor.
Bitcoin’i benzersiz kılan nedir? Bitcoin’i ve Bitcoin fiyatını kim kontrol ediyor? Şu ana kadar kaç Bitcoin üretildi, toplamda kaç Bitcoin üretilebilecek? Bitcoin hangi amaca hizmet etmesi için geliştirildi? Bitcoin ve diğer kripto paralar nasıl depolanır?
Yukarıdaki sorulardan birini veya birden fazlasını cevaplamakta zorlanıyorsanız kesinlikle ilk olarak Bitcoin’in ne olduğu hakkında araştırma yapmakla başlamalısınız. Bitcoin’le ve kripto paralarla yeni tanışanlar ilk adımı buradaki makaleyi okuyarak atabilir.
Bu makalede Bitcoin’e yatırım yapmak için en iyi zamanın ne zaman olduğunu tartışacağız ve şu an Bitcoin’e yatırım yapmak için doğru bir zaman mı sorunusuna cevap arayacağız.
Bitcoin’e ve genel itibariyle kripto paralara yatırım yapmadan önce ilk olarak bu yatırım araçlarının oldukça spekülatif olduklarını bilmelisiniz. Geleneksel yatırım araçları arasında hisse senetleri ve türevlerinin yüksek riskli olarak değerlendirildiği göz önünde bulundurulursa Bitcoin için nasıl bir değerlendirme yapmak doğru olur? 2017 yılı boyunca %2,000 değer kazanan Bitcoin bir sonraki yıl 2018’de %70 oranında değer kaybederek çok riskli bir yatırım aracı olduğunu tüm dünyaya göstermişti.
2017 ve 2018 yılında yaşanan yükseliş ve düşüş yüzdeleri, Bitcoin’in volatilitesinin ne kadar yüksek olduğunu gösteriyor. Eğer 2017’de 20 bin dolardan 1 Bitcoin satın almış olsaydınız 2018’de elinizdeki 1 Bitcoin’in değeri sadece 3 bin dolardan biraz fazla olacaktı. (Tanıdık geliyor mu?)
Kripto paralara yatırım yaparken her iki senaryoyu da aklınızda bulundurmalısınız, özellikle de en kötü senaryoyu. Unutmayın en kötü senaryoda Bitcoin’in fiyatı sıfıra iniyor.
Henüz satın alıp almayacağınıza karar vermeden önce böyle bir durumla başa çıkabileceğinizden emin olmalısınız. Yatırmayı düşündüğünüz miktarın %90’ını kaybetmek sizin limitlerinizi aşıyorsa, kesinlikle yatırım yapmayı düşündüğünüz tutarı yeniden gözden geçirmelisiniz.
Hisse senetlerinde veya döviz piyasalarındakinin aksine Bitcoin’e yatırım yaparken kendi bankanız sizsiniz.
Bitcoin’lerinizi nasıl saklayacağınızı ve nasıl Bitcoin gönderebileceğinizi öğrenmelisiniz. Bu şekilde borsalardan kripto para cüzdanlarında transfer gerçekleştirebilirsiniz. Bunları araştırmadan önce Bitcoin’e yatırım yapmak pek de sağlıklı bir tercih olmayabilir.
Bitcoin’in değerinin 1 ila 20 yıl içerisinde 1 milyon dolara ya da 0’a gidebileceğini düşünün ve şimdi kendinize şu soruyu sorun: Oyunun dışında kalmak istiyor musun? Gelecekte çocuklarınızın size “Baba neden ucuzken Bitcoin almadın” diye sorabilir, bu soruya hazırlıklı olun.
Şimdi ise olumsuz bir senaryoda Bitcoin’in değerinin sıfırlanması durumunda nasıl hissedeceğinizi düşünün. Bitcoin’in fiyatı sıfıra gerileyebilir, her şeyinizi kaybedebilirsiniz. Diğer bir senaryoda ise Bitcoin’lerinizi sakladığınız cüzdanı kaybettiğinizi Bitcoin’lerinizin yok olduğunu hayal edin.
Kahin olmadığı sürece hiç kimse Bitcoin’i hangi fiyattan alıp hangi fiyattan satacağını kusursuz bir şekilde bilemez. Piyasanın zamanlamasına hiç bir zaman tam olarak ayak uyduramayız. Bu nedenle bilge adamlar DCA methodunu icat etti.
Dolar Maliyeti Ortalaması (Dollar Cost Averaging) yapacağınız satın alım işlemini, düzenli aralıklara ve miktara bölen bir birikim stratejisidir. DCA methodunu kullanarak haftada bir kez, ayda bir kez, 3 ayda bir kez ya da belirli bir zaman aralığında düzenli olarak satın alım yapabilirsiniz.
Bu methodun en önemli avantajı satın aldığınız fiyat hakkındaki endişelerinizi en aza indirmesidir. Dolar Maliyeti Ortalaması (DCA) methodu uzun vadeli yatırımcılar için çok iyi bir tercih olabilir ve ayrıca Bitcoin gibi yüksek volatiliteli yatırım araçlarında kullanılması şiddetle tavsiye edilir. Çünkü DCA methodunu kullanarak yaptığınız satın alımların maliyet ortalamanızı düşürür.
Bu yöntemin bir diğer avantajı ise her ay maaşının küçük bir kısmıyla yatırım yapmak isteyen yatırımcılar için oldukça kullanışlı olmasıdır. Bitcoin’le ilgili diğer bir şey ise şu: Hisse senetlerinin aksine Bitcoin’e istediğiniz kadar yatırım yapabilirsiniz. 1 Bitcoin almak zorunda değilsiniz. Dileyen herkes 0.00000001 Bitcoin bile alabilir.
DCA yönteminin önemli bir dezavantajı ise yatırımcıların boğa piyasası şartlarında kârını maksimize etmesini zorlaştırmasıdır. Bununla birlikte tarihsel süreçte ABD borsalarında kademeli alım yapanların (DCA methodu) toptan alım yapanlardan daha yüksek kâr elde ettiği dönemler de sıklıkla görülmüştür.
Bu methodun diğer bir olası dezavantajı ise şu; piyasanın düşeceğini hissediyorsunuz ancak DCA methoduna da bir açıdan bağlı kalmanız gerekiyor. Bu nedenle hislerinize karşı gelerek o dönemde belirlediğiniz miktarda satın alım yaparak yatırım stratejinize sadık kalmanız gerekir.
Son 9 yıl boyunca her gün 1 dolar değerinde Bitcoin satın almış olsaydınız, bugün bu yatırımlarınız 18,000,0000 dolar değerinde olurdu. Elbette bu örnekte Bitcoin’in 2012 ve 2013 yıllarında birkaç dolardan işlem gördüğünü de göz ardı etmemek gerekiyor. Bu nedenle şimdi daha gerçekçi örneklere bakalım:
Joe ile tanışın. Joe’nun aylık net maaşı 5.000 dolar. Joe’nun maaşının %5’lik kısmını Bitcoin’le ilk tanıştığı 2016 yılının son aylarından bu yana Bitcoin’e yatırdığını düşünelim. Joe böylece her ay Bitcoin’e 250 dolarlık yatırım yaparak 3 yıllık dönemde toplamda 18.300 dolar kâr ederek %203’lük yatırım getirisi sağlamış olur.
Joe eğer biraz şanslı olsaydı ve 2014’ten beri Bitcoin’e DCA methoduyla yatırım yapsaydı, toplamda %1,077’lük yatırım getirisi ile 171,650 dolar kar elde etmiş olurdu.
Şimdiki örneğimizde ise son iki yılın verilerine göz atacağız. Bitcoin’de 2018 yılında yaşanan sert fiyat kırılmasını ve bunaltıcı ayı sezonuna dönelim. Joe, Bitcoin’e o dönemde bile yatırım yapmış olsaydı %29,5’lik kârla 1,166 dolar kâr elde etmiş olurdu.
Not: Eğer şansız Joe, Bitcoin’e, 2017’deki tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmadan hemen önce DCA methodunu kullanmadan toplu bir yatırım yapsaydı bügün itibariyle yatırım değerinin yarısını kaybetmiş olacaktı. 2017’deki zirvede birçok yatırımcının 20 bin dolardan Bitcoin’e yatırım yaptığına ilişkin çeşitli hikayeler var.
Joe eğer son 1 yılda Bitcoin’e aylık 250 dolar yatırım yapmaya başlasaydı %57’lik yatırım getirisiyle 1,700 dolar kâr etmiş olurdu. 2018’deki ayı piyasasının aksine 2019 yılında Bitcoin, yatırımcılarının yüzünü güldürmeyi başarmıştı.
Bu makale DCA stratejisine ne kadar erken başlarsanız toplam getirinizin o kadar yüksek olacağını gösteriyor. Çünkü Dolar Maliyeti Ortalaması (DCA) methodunu kullanarak Bitcoin’e 2017’de birçok yatırımcının yaptığı gibi zirveden yatırım yapma riskiniz en aza indirilmiş olur. DCA methodu, yatırımcının, yatırım maliyetini başarılı bir şekilde düşürmesine olanak sağlar.
DCA methodu sadece Bitcoin için geçerli değil. Örneğin internet balonunun patladığı yıllarda Nasdaq’tan 50 dolar karşılığında yatırım fonu almaya başlasaydınız, kötü bir zamanlamayla yatırıma başlamış olmanıza rağmen 15 yılda %114’lük yatırım getirisi elde etmiş olurdunuz. (Kabaca yıllık %5.2)
CryptoPotato, 2016 yılında Bitcoin yatırımcıları için Dolar Maliyeti Ortalaması (DCA) hesaplama prototipi geliştiren ilk şirketti. Günümüzde dcabtc.com ve benzeri birçok platform bu hizmeti sunuyor.
Bitrated Kurucusu Nadav Ivgi ile ortaklaşa yürütülen tarihsel Bitcoin fiyat verilerinin analizi bazı ilginç sonuçlar doğurdu. Analizde, Bitcoin bir doların altında işlem gördüğü 2010 yılından 2016 yılı sonu kadarki veriler kullanıldı. (Bitcoin fiyatı 2013’teki %73’lük sert düşüşü de dahil.) 2009 yılında Bitcoin’in sadece birkaç sentten işlem görmesi nedeniyle 2009 yılını görmezden geldik.
İlginç bir şekilde bu analiz Dolar Maliyeti Ortalaması (DCA) methodunun çoğu zaman dilimi için kârlılıkla sonuçlandığını ortaya koydu. 2013’teki çöküşün dahil olduğu 2,5 yıllık dönemde bile DCA methodu %100’lük olumlu yatırım getirisi sağladı.
Sonuç olarak: 2010’un Ağustos ayı ile 2016 yılının Aralık ayı arasındaki dönemde Bitcoin’e DCA methodu ile yatırım yapan birisi %58,685’lik yatırım gerisi elde etti.
Grafikte yer alan her bir kare Ağustos 2010 ile Aralık 2016 arasındaki en az 6 aylık bir yatırım dönemini temsil ediyor. Yeşil kareler, pozitif getirileri, kırmızı kareler ise negatif getirileri temsil ediyor. En üst satırdaki en soldaki kare, sabit günlük yatırımların ilk ölçülen dönemini (Ağustos 2010 – Şubat 2011) temsil ediyor.
Her satır yeni bir ayla başlıyor ve her bir kare farklı bir ayı temsil ediyor. Örneğin, üst sıradaki ikinci kare, Ağustos 2010 ile Mart 2011 arasındaki yatırım getirisini gösteriyor. İkinci sıradaki ilk kare, Eylül 2010 ve Mart 2011 arasındaki yatırım getirisini temsil ediyor.
Kırmızı karelerin en çok yoğunlaştığı bölge 2013’ün sonlarını ve 2017 yılına kadar bir daha geçilemeyen 2014 yılında tüm zamanların rekorunun kırıldığı dönemi temsil ediyor.
Yatırım getirilerini ve dönemlerini tam ekranda görmek için buraya tıklayın.
Sözün özü, Dolar Maliyeti Ortalaması (DCA) methodu uzun vadeli Bitcoin yatırımcıları için oldukça elverişli. Kripto para piyasasındaki yaygın inanç, Bitcoin’in arzının sınırlı olması nedeniyle fiyatının yükselişe devam edeceği yönünde. Ancak hiçbir zaman için satın alım yapmak için en uygun zamanın ne zaman olduğunu bilemeyiz. Dolar Maliyeti Ortalamasının (Dollar Cost Averaging) bu kadar etkili sonuçlar vermesinin nedeni budur.
