Changpeng Zhao’dan “Karanlık Havuz” Önerisi

Binance borsasının kurucusu ve eski CEO’su Changpeng Zhao (CZ), DeFi ekosistemindeki kullanıcıları koruyacak yeni bir öneride bulundu.

CZ, DeFi ekosistemindeki yatırımcıları front running ve tasfiye saldırılarından koruyacak bir çözüm önerisi sundu. Zhao bu kapsamda yatırımcıların emirlerinin ve pozisyonlarının gizli kaldığı bir “dark pool” merkezsiz borsa (DEX) fikrini ortaya attı.

Given recent events, I think now might be a good time for someone to launch a dark pool perp DEX.

I have always been puzzled with the fact that everyone can see your orders in real-time on a DEX. The problem is worse on a perp DEX where there are liquidations.

Even with a CEX…

— CZ 🔶 BNB (@cz_binance) June 1, 2025

Zhao bu yeni nesil DEX’in, sıfır bilgi ispatı (ZK-proof) gibi şifreleme teknolojileriyle korunması gerektiğini söyledi.

Önerinin Zamanlaması

Zhao 1 Haziran’da yaptığı X paylaşımında, mevcut DEX’lerin emirleri anlık olarak göstermesi nedeniyle kullanıcılar için risk oluşturduğunu vurguladı.

“Vadeli işlemlerde, emirlerinizin görünmemesi daha da önemli. Eğer başkaları tasfiye seviyenizi görürse, piyasayı oraya itebilirler. Elinizde bir milyar dolar bile olsa, birkaç kişi birleşip sizi tasfiye edebilir.”

Changpeng Zhao, bu önerisini geleneksel finans sisteminde (TradFi) kurumsal yatırımcılar tarafından kullanılan dark pool (karanlık havuz) sistemine benzetti. Bu özel platformlar, emir defterlerini gizleyerek büyük işlem yapan oyuncuların piyasayı etkilemeden alım satım yapmasına olanak tanıyor.

Bu Mümkün mü?

Changpeng Zhao yeni önerisinde işlemlerin gerçekleşene kadar gizli tutulmasını öneriyor. Bu sayede büyük yatırımcılar Maksimum Çıkarılabilir Değer (MEV) gibi saldırılara karşı korunabilir.

Zhao’nun bu açıklamasının ardından birçok kripto para projesi harekete geçti. Tristero’dan Sam, iki yıldır bu konsepte benzer bir çözüm üzerinde çalıştıklarını duyurdu. 0x0, yakında çıkacak Spectre platformunun gizlilik odaklı kaldıraçlı işlemleri mümkün kılacağını belirtti. SKALE, blok onaylanmadan önce işlemlerin görünmesini engelleyen BITE Protocol’ü başlattı. CEO Jack O’Holleran yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:

“Yapışkan çözümlerle uğraşmak yerine, BITE MEV sorununu kökten çözüyor.”

Kripto Para Topluluğu İkiye Bölündü

Zhao’nun önerisi kripto para topluluğundan karışık tepkiler aldı. Bazıları gizliliğin ön planda tutulmasını savunurken bazıları ise bu önerisinin şeffaflık ilkesiyle çeliştiğini öne sürdü:

“Kripto para sektöründe karanlık havuz mu? Biz zaten bu tür gölgeli yöntemlerden kaçmak için buradayız. Emir defterini gizlerseniz içeriden bilgi alanlar için yeni bir oyun alanı yaratmış olursunuz.”

Changpeng Zhao’nun bu önerisi, Hyperliquid balinası James Wynn’in 1 milyar doların üzerinde değere sahip kaldıraçlı pozisyonunda 100 milyon dolardan fazla tasfiye yaşamasının ardından geldi. Wynn, tasfiyelerin kripto para sektörünün yozlaşmış yapısının kanıtı olduğunu belirtti ve kullanıcılara yüksek kaldıraçtan uzak durmalarını tavsiye etti.