Yazar:
Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin, Worldcoin (WLD) projesi hakkında açıklamalarda bulundu.
Vitalik Buterin, Worldcoin projesinin bariz bir şekilde merkezileşme konusunda sorunları olduğunu, gizlilik sorunlarının ise endişe edildiği kadar önemli olmadığını ifade etti.
ChatGPT’nin geliştiricisi OpenAI şirketinin kurucusu Sam Altman tarafından başlatılan Worldcoin projesi, Vitalik Buterin’in dikkatinden kaçmadı. Buterin kısa bir süre önce Worldcoin” (WLD) projesinin merkezinde yer alan iddialı konsept olan “merkezsiz kişilik kanıtı”na ilişkin görüşlerine yer verdiği bir blog yazısı yayınladı.
Vitalik Buterin, genel olarak bu konseptin faydalarına değinirken kripto para topluluğunun hemfikir olduğu 4 önemli kusura da dikkat çekti. Bunlar; gizlilik, erişilebilirlik, merkezileşme ve güvenlik.
“Worldcoin Gizlilik Konusunda Fena Sayılmaz”
Vitalik Buterin’e göre Worldcoin’in merkezsiz kişilik kanıtı konsepti doğal olarak kişisel gizliliği tehdit eden iki önemli risk barındırıyor. Bunlardan ilki, bireylerin tüm eylemlerinin gerçek kimliğiyle ilişkilendirilmesi olasılığı, ikincisi ise kullanıcıların biyometrik tarama verilerinden oluşan bir kayıt defterinin varlığıdır.
Kişilik kanıtı sistemleri, genellikle kullanıcılarının tümünün insan olduğunu ve sahte kullanıcılar ya da botlar olmadığını doğrulamak için biyometrik verileri kullanıyor.
Vitalik Buterin’in sözleriyle konseptin arkasındaki ana fikir, merkezsiz yönetişim yapılarının gerektirdiği çeşitli “anti-spam ve anti-güç yoğunlaşması sorunlarını” çözmek ve “hem bir projenin geliştircilerinin merkezi kontrolünden hem de zengin kullanıcılarının hakimiyetinden” kaçınmaktır.
Worldcoin projesi de buna benzer bir yaklaşımı benimsiyor. Projenin arkasındaki ekip, ‘Orb’ olarak bilinen bir cihaz kullanarak dünyanın dört bir yanındaki kullanıcıları veritabanına kaydetmek için aylar boyunca emek harcadı. Orb, kullanıcıların gerçek insan olup olmadığını belirlemek için iris taraması yapıyor ve bu biyometrik verileri kullanıcı tarafından sağlanan halka açık bir blockchain adresiyle ilişkilendiriyor.
Ancak kullanıcılarının biyometrik verisini toplayan Worldcoin projesi kripto para topluluğunda yoğun eleştirilere maruz kaldı. Hatta bazıları bu konsepti dijital diktatörlüğe benzetti.
Bununla birlikte Vitalik Buterin, projenin konseptinin o kadar da kötü olmadığını düşünüyor. Zira Buterin’e göre Worldcoin yalnızca kullanıcıların iris taramalarının bir karmasını kaydediyor ve bu karma, biyometrik veriler hakkında sınırlı bilgiler içeriyor.
Vitalik Buterin, iris karmalarının cinsiyet, etnik köken, belki de tıbbi durumlar gibi hassas verileri sızdırma olasılığının bulunduğunu ancak bunun, günümüzde kullanımda olan hemen hemen tüm diğer veri toplama sistemleri aracılığıyla sızdırılma ihtimalinden daha düşük olduğunu bildirdi. Vitalik Buterin, sokak kameralarının bu verileri sızdırma ihtimalinin daha yüksek olduğuna dikkat çekti.
Worldcoin’in En Önemli Sorunu Ne?
Ethereum’un kurucusu, projenin en önemli sorununun merkezileşme olduğunu düşünüyor. Zira Worldcoin kurucularının hedeflediğinin aksine projenin geniş bir kullanıcı kitlesine ulaşması o kadar da kolay olmayabilir. Çünkü Worldcoin projesinin iris taraması yapabilmesi için Orb adı verilen iris tarama araçlarını dünyanın dört bir yanında kullanıma sunulmasını gerekiyor.
Halihazırda Worldcoin projesi oldukça merkezi bir yapıya sahip. Worldcoin ekibi, projenin zamanla merkezsizleşmeyi amaçladığını, ancak bunun önceki projelerdeki merkezsizleşme girişimleri gibi başarısız olabileceğini iddia ediyor.
Bununla birlikte Worldcoin’in kısa bir süre önce piyasaya sürdüğü token’i WLD’nin kısa bir süre içerisinde Binance, Huobi, Kucoin ve Bitmart gibi önde gelen borsalarda listelenmesi bekleniyor.
