Kripto para düzenlemeleri sektörde yaygın olarak tartışılan bir konulardan biri. Kripto para düzenlemelerinin tüm dünyada nasıl ele alındığına ve 2022’de hangi gelişmelerin gerçekleşmesinin beklendiğinde gelin yakından bakalım.
Son birkaç yıl, kripto paraların toplam piyasa değeri, kurumsal yatırımcıların artan talebi ve kripto paraların kullanım durumlarının artmasıyla 3 trilyon doları aştı. Hal böyle olunca kripto paraların akımda benimsenmesinde de büyük bir patlama yaşandı.
Bitcoin (BTC), Ether (ETH) ve diğer bazı altcoinler son dönemde önemli bir yol katetti. Sektördeki bu gelişmeyle kripto paralar, ana akımda spekülatif bir yatırım olmaktan çıktı ve daha stabil bir görünüm kazandı. Kripto paralar kendilerini, küresel finansal sistemde yıkıcı bir teknoloji olarak pekiştirmeye devam ederken bu durum hükümetlerin ve finansal düzenleyicilerin dikkatinden kaçmadı. Öyle ki şu sıralar kanun yapıcılar ve finansal düzenleyiciler, kripto para sektörünü düzenlemekle daha yakından ilgileniyor.
Kripto para birimlerini düzenlemenin uzun vadeli olumlu etkileri olsa da, dünya çapındaki hükümetler bugüne kadar bu büyüyen varlık sınıfını nasıl kontrol edecekleri konusunda fikir ayrılığına düşmüş durumdalar. Merkezi bir otorite olmadığı için, her hükümet veya düzenleyici, Bitcoin (BTC) ve diğer kripto para birimlerini düzenleme konusunda farklı yaklaşımlar izliyor.
El Salvador gibi bazı ülkeler, Bitcoin’i (BTC) yasal bir para birimi olarak kabul ederken Çin gibi daha büyük çaplı ülkeler ise kripto paralara yönelik katı düzenlemeler uygulamayı tercih ediyor. Öte yandan, Hindistan ve Bangladeş gibi ülkeler hala dijital varlıkları düzenlemenin en iyi yolunu bulmaya çalışıyor.
Singapur gibi büyük finans merkezlerinin kripto şirketleri için açık ve net düzenlemelere sahip olduğunu belirten Request kurucu ortağı ve CEO’su Christophe Lassuyt, bu düzenlemelerin kripto para şirketlerinin geleneksel finansal şirketler gibi çalışmasına olanak sağladığını ifade ediyor. Christophe Lassuyt şunları kaydetti:
Düzenlemeler konusundaki netlik, kurumsal yatırımcılara ve çok uluslu büyük işletmelere kripto paralarla işlem yapma konusunda güveni veriyor.
Bununla birlikte, kripto para ekosistemi, düzenleyicilerin ortak bir çerçeve oluşturmasını zorlaştıran DeFi (merkezi olmayan finans) ve IEO’lar (ilk borsa teklifleri) gibi çeşitli ürünlere sahip. Ayrıca, vergilendirme ve gelire dayalı kanunlar da ülkeye ve eyalete göre değişiklik göstererek kripto paraların düzenlenmesini zorlaştırıyor.
Çin’in kripto para birimleri üzerindeki genel yasağı ve topluluğun daha iyisine yönelik düzenlemelerin Çin’e göre kısıtlayıcı olmayacağını belirten ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), yeni kripto para kanunlarının ve uyumluluk yönergelerinin kısa süre içinde gelmesi bekleniyor.
Bu gerçeği göz önünde bulundurarak, kripto para birimleri için mevcut düzenleyici senaryonun en önde gelen bazı ülkelerde nasıl göründüğüne ve önümüzdeki yıllarda potansiyel olarak nasıl şekillenebileceğine dair hızlı bir göz atalım.
ABD’de kripto para birimleri hem Federal hem de eyalet hükümetlerinin dikkatini çekti. Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), Emtia Vadeli İşlemler Ticaret Komisyonu (CFTC), Federal Ticaret Komisyonu (FTC), Hazine Bakanlığı, İç Gelir Servisi (IRS), Mali Suçları Uygulama Ağı (FinCEN), ve Para Birimleri Denetçiliği Ofisi (OCC), kripto para birimleri, özellikle de stabil coin’ler için sağlam bir düzenleyici politika oluşturmak üzere birlikte çalışıyor.
FED Başkanı Jerome Powell, ABD’nin kripto para birimleri üzerinde Çin benzeri bir yasağı uygulamaya niyeti olmadığını açıklarken, birçok eyalet hükümeti kripto para birimleri ve blockchain teknolojisini kapsayan yasaları çoktan kabul etti.
Şimdilik, Bitcoin (BTC) ve Ethereum (ETH), IRS tarafından “emtia” olarak sınıflandırılıyor ve “varlık” olarak vergilendiriliyor. Benzer şekilde, kripto borsaları ve diğer ilgili hizmetlerin, AML, KYC ve CTR yönergelerine uyarken ABD FinCEN’den ise lisans alması gerekiyor.
Konuyla ilgili olarak, bitFlyer Group Danışmanı Zachary Figueroa da şunları kaydetti:
Kripto para sektörü için tek bir düzenleyici kurum için baskı yapan kolektif bir zihin var gibi görünüyor. Benimseme, etkin bir şekilde en yüksek noktasına ulaştı ve düzenleyicileri, durma belirtisi göstermeyen bu boğa piyasasıyla birlikte harekete geçti. Kripto para sektörünü denetlemek için tekil bir gözetim yetkisi vermek veya oluşturmak için bir Kongre’nin bir adım attığını görebiliriz, hatta daha fazla devletin devlet kontrollü kripto para bankaları oluşturduğunu ve kripto varlıklarının daha fazla vergilendirildiğini görebiliriz. Yıllar boyunca pek çok kişi düzenlemelerin gelmesi istedi ancak, Kongre’nin devreye girmesiyle benimseme konusunda zorlu günlere geçiş yapabiliriz. 2022 yılında kripto para sektörünün daha fazla düzenlenmesini bekleyin.
Kanada’da, bu tür tüm kripto borsaları Kanada Mali İşlemler ve Raporlar Analiz Merkezi’ne (Fintrac) kaydolmalı ve uyumluluk yönergelerine uymalıdır. Öte yandan El Salvador gibi Latin Amerika bölgeleri, Bitcoin’i yasal bir para birimi olarak kabul etti. Brezilya, Peru, Kolombiya, Meksika, Panama ve diğerleri gibi birkaç komşu bölge, dijital varlıklar ve hizmet sağlayıcılar için vergilendirme ve uyumluluk yönergelerini uyguluyor.
Brexit sonrasında, Birleşik Krallık’ta kripto paralara yönelik politikaların geliştirilmesi ve uygulanması konusunda daha fazla adım atılmaya başlandı. 2020’de Birleşik Krallık hükümeti, her tür dijital varlığın “mülk” olarak sınıflandırılacağını doğruladı, ancak şu ana kadar belirli bir yasa ve yönerge açıklanmadı.
Ancak, Mali Davranış Otoritesi (FCA) ve İngiltere Merkez Bankası, hizmet sağlayıcıları daha yakından incelemeye başladı. Birleşik Krallık’ta faaliyet gösteren tüm kripto borsaları FCA’ya kaydolmalı ve kripto türevleri alım satım hizmetleri sağlamamayı kabul etmelidir. Birleşik Krallık hükümeti düzenleyici politikalarını sıkılaştırıyor. Öyle ki bu kapsamda Birleşik Krallık’ta Binance gibi politikalarına aykırı hareket eden platformların hizmet sunması yasaklandı.
Bu arada, kripto para birimleri Avrupa Birliği (AB) genelinde yasal olarak kabul edilir, ancak bireysel hükümetler borsalara kendi gözetimlerini dayatmayı seçebilir. Kripto para birimlerindeki vergilendirme de ülkeye göre değişiyor. Öyle ki kripto paralar AB ülkelerinde %0 ile %50 arasında değişen vergi oranlarına tabi. AB yakın zamanda, mevcut KYC/CFT yükümlülüklerini ve para hizmeti işletmeleri için standart raporlama gerekliliklerini sıkılaştırmak için en son kara para aklamayla mücadele direktiflerini (AMLD5 ve AMLD6) kullanıma sundu.
Almanya, Macaristan, Polonya, Avusturya ve diğerleri gibi ülkelerin mevcut hızı göz önüne alındığında, kripto para birimleri ve blockchain teknolojisine ilişkin vergilendirme ve düzenleme yasalarını uygularken, üzerinde iyi çalışılmış kripto paralara özgü yönergeler ve politikaların yakında AB genelinde kabul edilmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Asya-Pasifik bölgesindeki çoğu ülke, dijital varlıkları düzenlemek için gerekli regülatif çalışmaları ve uyumluluk çerçevelerini geliştiriyor. Bununla birlikte, her ülke, kripto para birimleri hakkında kendi görüşüne sahip ve hızla bu konuda adım atmak için çalışmalarını sürdürüyor.
Örneğin, Çin hükümeti kripto para birimleri, madencilik ve diğer ilgili faaliyetleri tamamen yasakladığını duyurdu. Ve Çin’in kripto paralarla ilgili geçmişten bu yana süregelen sorunlu yaklaşımıyla birlikte, ülkede kripto paraların kullanımının kolaylaştırılması için tasarlanmış herhangi bir yeni düzenlemenin uygulanma şansı neredeyse yok. Öte yandan, Japonya ve Güney Kore gibi yakın ülkeler Bitcoin’i (BTC) yasallaştırdı ve vergilendirme ve uyumluluk yönergelerini uyguladı.
Bu arada, Bangladeş ve Hindistan gibi ülkeler kripto para birimlerinin alım satımına ve saklanmasına izin veriyor, ancak düzenlemeler konusunda henüz bir sonuca ulaşılmış değil. Hindistan daha önce 2018 yılında kripto para kullanımını yasaklama yoluna gitti, ancak 2020 yılında bu tutumunu değiştirdi. Hatta şu anda ülkenin merkez bankası devlet destekli bir dijital para birimi çıkarmak için çalışmalarını sürdürüyor. Benzer şekilde, Bangladeş hükümeti kripto para alım satım işlemlerini yasallaştırdı ancak bir bankacılık yasağı uyguladı, bu da finansal kurumların Bitcoin işlemleri gerçekleştirmesini yokuşa sürdüğü anlamına geliyor.
Avustralya’da, Avustralya Merkez Bankası (RBA) daha önce kripto para alım satım işlemlerinin yasal olduğunu belirtmişti. Ardından, 2018’de Avustralya hükümeti, Avustralya’da faaliyet gösteren tüm kripto borsalarının Avustralya İşlem Raporları ve Analiz Merkezi’ne kaydolması ve yeni kara para aklama karşıtı mevzuata uymak için KYC politikalarını uygulaması gerektiğini duyurdu.
Komşu ülke Yeni Zelanda, kripto para birimleri konusunda oldukça hoşgörülü. Hükümet, fiziki olarak dolaşıma sokulmak üzere para basmadıkları sürece, banka dışı kuruluşların değer depolamak ve transfer etmek için hükümetten herhangi bir ek onay almaları gerekmediğini açıkladı.
Jeopolitik senaryo nedeniyle, küresel olarak her ülke, bazıları iyi düşünülmüş ve bazıları aceleyle uygulanan çeşitli düzenleme ve uyum çerçevelerine sahiptir. Her iki durumda da, bölge genelinde kripto para birimlerinin artan hakimiyeti, 2022 ve önümüzdeki yıllarda yerel yönetimin ve düzenleyicilerin kararlarını ve politikalarını etkilemede kritik bir rol oynayacak.
