Sosyal medya tüm dünyada markalar ve içerik üreticileri için çok önemli bir araç haline geldi. Hatta influencer marketing gibi yeni sektörlerin ortaya çıkmasına yol açtı. Ancak sosyal medya platformlarının çok önemli bir sorunu var. Elde ettikleri gelirin büyük bir kısmını içerik üreticileriyle paylaşmak yerine kendileri alıyorlar.
Blockchain geliştiricilerinin çözüm aradığı sorunlardan biri de bu. İşte sosyal token’ler tam da bu noktada devreye giriyor.
Bu yazımızda sosyal token nedir, nasıl çalışır, ne için kullanılır gibi en çok merak edilen sorulara yanıt arayacağız.
Markalar, içerik oluşturucular ya da influencer’lar bu tokenları hizmet ve deneyimlerden para kazanmak için sosyal token’leri kullanıyor. Markalar, içerik oluşturucular ya da influencer’lar, sosyal token sahiplerine sıradan kişilerin erişemeyeceği özel avantajlar sunuyor.
Örneğin ünlü bir fenomen ziyaret ettiği bir şekilde takipçi buluşmasını yalnızca sosyal token sahiplerinin katılabileceği şekilde düzenleyebilir.
Sosyal tokenlar blockchain teknolojisi tabanlıdır ve bu nedenle güvenlik, değiştirilemezlik ve merkezsizlik gibi özelliklere sahiptir. Bununla birlikte sosyal token’ler Ethereum ve Solana gibi akıllı sözleşmeleri destekli popüler blockchain’ler üzerinde de yaratılabilir.
Sosyal token çıkarmaya karar veren bir içerik oluşturucu veya markanın ilk olarak takipçilerini bu token hakkında bilgilendirerek işe başlayabilir. Token’in sağlayacağı özel içeriklere erişim, gelecekteki projelerde oy kullanma hakkı, buluşmalara katılma ayrıcalıkları ve özel fırsatlar gibi avantajlar hakkında takipçilerini bilgilendirerek onları heyecanlandırabilir.
Eğer yeterli sayıda sahibi ve likidite varsa söz konusu token borsalarda listelenebilir. Sosyal token’in borsalarda listelenmesi yaratıcısının geniş bir hayran kitlesine sahip olup olmadığına ve bu kitlenin token’e ilgi gösterip göstermediğine ve sahiplerine sunduğu avantajlara bağlı olarak değişebilir.
Örneğin bazı sosyal token’ler, sahiplerinin markalar, içerik oluşturucular ya da influencer’lar tarafından oluşturulan Discord gibi topluluk odaklı kanallara katılmasına olanak sağlayabilir. Sosyal token sahipleri, bu kanallara katılmadan önce ilgili sosyal token’e sahip olduklarını kanıtlaması gerekiyor. Bununla birlikte sosyal token sahipleri, markalar, içerik oluşturucular ya da influencer’ların başlatacağı oylamalarda söz sahibi olabilir.
Sosyal token’in değeri, içerik üreticisinin veya markanın itibarına, sundukları avantajlara ve kullanım olanlarına bağlı olarak değişecektir. Sosyal token’in değeri üzerinde token’in sunduğu faydalar, topluluk etkileşimi, piyasa hissiyatı ve ekonomik gelişmeler de etkili olabilir.
Markalar, içerik oluşturucular ya da influencer’lar ayrıca token’lerinin değerinin zaman içerisinde artması için projeye token yakma mekanizması da ekleyebilir.
Sosyal token’lerle NFT’ler her ne kadar aynı şey gibi görünse de özünde tamamen farklı. NFT’lerle sosyal token’ler arasında 3 temel fark göze çarpıyor. Bunlar şu şekilde:
Değiştirilebilirlik: Sosyal token’ler değiştirilebilir. Her bir token, diğerinin aynısıdır. Ancak her bir NFT, birbirinden farklıdır ve birbirlerini ikame edemezler.
Dijital sahiplik: Sosyal token’ler bir topluluğun bir parçası olunduğunun kanıtıdır. Sosyal token’lerin satılması durumunda eski sahibi artık topluluğun bir parçası olmadığından ayrıcalıklarını kaybeder. NFT’ler ise bir dijital varlığın sahipliğini temsil eder. Bir NFT’yi satmak, varlığın sahiplik hakkını da kaybetmek anlamına gelir.
Değer yaratma: Sosyal token’lerin değeri çoğunlukla markanın veya yaratıcılarının itibarından kaynaklanır. NFT’lerin değeri ise çoğunlukla nadirlik, sahiplik geçmişi ve trendler gibi çeşitli faktörlerden etkilenir.
Bununla birlikte NFT’ler ile sosyal token’lerin benzer yönleri yok değil.
Hem sosyal tokenlar hem de NFT‘ler yaratıcının itibarından ve topluluk katılımından değer elde eder. Buna ek olarak, her ikisi de içerik oluşturucuların ve markaların hayran kitleleriyle etkileşime geçmeleri ve onlardan para kazanmaları için yeni yollar sunar.
Sosyal token’ler dört ana grupta incelenebilir.
Kişisel Token’ler: Bu tür sosyal token’ler, bireyler tarafından oluşturulur ve kullanıcısına özel avantajlara erişim gibi ayrıcalıklar sunar. Sunulan ayrıcalıklar yaratıcısının hayal gücüyle sınırlıdır. Dolayısıyla kişisel token’ler birçok farklı amaçla kullanılabilir.
Topluluk Token’leri: Bu tür token’ler topluluk etkileşimini arttırmak amacıyla markalar ve içerik oluşturucu grupları tarafından piyasaya sürülür. Topluluk token’leri kullanıcısına özel fırsatlara ve deneyimlere erişim, yönetişim hakları ve gelecekteki gelirden pay gibi çeşitli avantajlar sunabilir.
Üyelik Token’leri: Adından da anlaşılabileceği üzere bu tür token’ler bir projenin gelişimini destekleyen en aktif üyelerin ödüllendirilmesi için kullanılır. Üyelik token’leri, katılımcıların söz konusu topluluktaki katkılarını teşvik etmeyi amaçlar.
Sosyal Medya Token’leri: Bu tür token’ler bir sosyal medya platformu tarafından sunulan token’lerdir. Sosyal medya token’leri İşlem ücretleri ve yönetişim için kullanılır.
Basitçe tanımlamak gerekirse sosyal token’ler, içerik oluşturucuların ve markaların topluluklarıyla ilişkilerini daha da güçlendirilmesine olanak sağlar. Aynı zamanda hem token’in sahibi hem de kullanıcılar bu sayede gelir elde edebilir.
Fenomenlerin, içerik üreticilerinin ve markaların son dönemde sosyal token’lere odaklanmasının birçok nedeni var. Bunun ilk nedeni, yukarıda da belirttiğimiz üzere topluluk katılımını arttırmaktır. Bununla birlikte sosyal token’ler alternatif bir gelir akışı sağlar.
Sosyal tokeln’er, içerik oluşturucuların ve markaların kitleleriyle bağlantı kurmaları için yeni yöntemler sunar. Ancak bu potansiyelin tam olarak açığa çıkabilmesi için yukarıda da yer verdiğimiz bazı kusurların giderilmesi gerekiyor.
İnternet, blockchain ve kripto para teknolojilerinin her geçen gün daha da gelişmesiyle sosyal token’lerin günlük hayatta daha yoğun bir şekilde kullanıldığını görebiliriz. Zira sosyal token’lerin uzun vadede bireylere, markalara ve içerik üreticilerine sağlayacağı avantajlar, dezavantajlarını geride bırakabilir.