Bank of International Settlements (BIS) tarafından hazırlanan detaylı bir rapor, son dönemde merkez bankalarının dijital para çalışmalarını hızlandırmasının gerçek nedenini ortaya koyuyor.
Merkez bankası destekli dijital para birimi (CBDC) kavramı son birkaç yıldır kripto para ekosisteminin gündeminde. Peki merkez bankası destekli dijital para birimi nedir? CBDC olarak da kısaltılan merkez bankası destekli dijital para birimleri, merkezi veya yetkilendirilmiş dağıtık defterler kullanılarak geliştirilen yeni bir fiat para birimi türüdür.
Şu anda aralarında Türkiye’nin de dahil olduğu birçok merkez bankası destekli dijital para çalışmalarını sürdürüyor. Hatta bazı ülkelerin kendi dijital para birimlerini kullanıma sunması an meselesi. Ancak her ne kadar merkez bankaları dijital paralar konusunda istekli görünseler de Cuma günü yayınlanan bir makale, merkez bankalarının dijital para sevdasının aslında zorunluluktan kaynaklandığını gösteriyor.
Bank for International Settlements (BIS) tarafından koordine edilen ve yayınlanan ortak bir makale, merkez bankalarının, dijital para geliştirme çalışmalarına aslında kriptofobik oldukları için dahil olduklarını ortaya koyuyor.
Uluslararası bir organizasyon olan Bank of International Settlements (BIS), ulusal merkez bankalarına destek sağlıyor. Rapora katılan bankalar arasında FED, Avrupa Merkez Bankası, The Bank of Canada, The Bank of Japan, The Bank of England, İsviçre Ulusal Bankası ve İsveç Ulusal Bankası yer alıyor.
Raporda, bir merkez bankası dijital para biriminin geliştirilmesi ve kullanıma sunulabilmesi için gereken temel kriterler vurgulanıyor. Hatta raporda, merkez bankası destekli dijital para birimlerinin, fizibilitesini ve merkez bankalarının kamu politikası hedeflerine ulaşmalarına nasıl yardımcı olacağı bile detaylı bir şekilde incelenmiş.
Ancak merkez bankalar, Bitcoin ve benzeri kripto para birimlerinin ve Facebook’un Libra’sı gibi özel çözümlerin geniş kitlelerce benimsenmesi durumunda ödemeler ağıyla kontrolünün tehlikeye girmesinden korkuyorlar.
Merkez bankaları, ucuz veya kullanımı serbest, parasal ve finansal istikrara zarar vermeyen dijital para birimlerini arzuluyor. Rapora göre, merkez bankaları geleneksel ödemeler ağıyla birlikte var olabilecek ve geleneksel para birimlerinin tarihten silinmesine yol açmayacak dijital para birimlerine gereksinim hissediyor.
Bank of International Settlements (BIS) “bu özellikleri sağlamak için tasarlanmış bir merkez bankası destekli dijital para biriminin, daha esnek, daha verimli, daha kapsayıcı ve daha yenilikçi ödemeleri teşvik edebileceğine inanıyor.
Ancak, merkez bankaları ödemeler ağının kontrolünü kaybetmek istememesine rağmen, makalede özel sektör projelerine de önemli bir rol düştüğü ifade ediliyor. Raporda özel dijital para projelerinin sektörde “rekabeti ve yeniliği teşvik etmesi” gerektiği belirtiliyor.
Çin ve Güney Kore merkez bankası destekli dijital para birimlerini piyasaya sürmeye en çok yaklaşan ülkeler.
CryptoPotato olarak bildirdiğimiz üzere geride bıraktığımız Eylül ayında Çin Halk Bankası, Çin’in ulusal dijital para birimini geliştiren ve kullanıma sunan ilk ülke olması gerektiğini açıklamıştı. Hatta yayınlanan birkaç raporda Çin Halk Bankası’nın merkez bankası destekli dijital para birimini küçük perakende işlemlerinde test etmeye başladığı iddia edilmişti.
Bu haftanın başlarında ise Bank of Korea, merkez bankası destekli dijital para birimini 2021 yılına kadar ülke genelinde kullanıma sunmak ve kullanımını yaygınlaştırmak için bir pilot proje başlatacağını duyurdu.
Ancak Japonya, şu an için kendi merkez bankası destekli dijital para birimini çıkarmakla ilgilenmiyor. Cuma günü yayınlanan bir rapora göre hükümete bağlı üst düzey bir yetkili, Japonya’nın şu anda kendi dijital para birimini çıkarma planı olmadığını açıkladı. Buna rağmen hükümet yetkilisi açıklamalarının devamında hızla dijitalleşmeye devam eden Japonya’nın merkez bankası destekli dijital para birimlerine yönelik araştırma geliştirme çalışmalarını derinleştirmesi gerektiğini kabul etti.