Yazar:
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nun bu haftaki gündemi kripto paralar. Kurul, kripto paralar ile ilgili düzenlemeler içeren kanun tasarısını görüşmeye 25 Haziran’da başladı.
Tasarı kripto varlıklar için nasıl düzenlemeler öngörüyor? Görüşmelere katılan milletvekilleri, tasarıyı nasıl yorumladı?
Kripto Düzenlemeleri Görüşülüyor
TBMM Genel Kurulu, kripto varlıkların düzenlenmesi için hazırlanan Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin birinci bölümüne ilişkin görüşmeleri tamamladı.
Kanun teklifi, Türk kripto para pazarını temelden etkileyecek düzenlemeler barındırıyor. Teklif kabul edilirse, lisans almadan kripto varlık hizmeti sağlayan şahıs veya kuruluşlar 5 yıla kadar hapis cezasına ve 10 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılabilecek.
Lisans almak için teklifin yürürlüğe girmesinden itibaren bir ay süre mühlet verilecek. Yurt dışı merkezli oluşumların Türkiye’de ikamet edenlere kripto varlık hizmeti sağlamasına ise izin verilmeyecek.
Müşterilere ait kripto varlıkları zimmetine geçirenler için ise 14 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezasının yolu açılıyor.
Kanun teklifi kripto varlık hizmet sağlayıcılarının gelirlerini de düzenliyor. Teklife göre, söz konusu oluşumlarının faiz geliri hariç tüm gelirlerinin yüzde 1’ini SPK’ya, yüzde 1’ini ise TÜBİTAK’a ödemesi gerekecek.
Vekiller Nasıl Yorumladı?
Görüşmelere katılan milletvekilleri arasında kanun teklifini olumlu değerlendirenler olduğu gibi, yetersiz bulanlar da oldu.
Saadet Partisi İstanbul Milletvekili Selim Temurci, teklifin Türk kripto yatırımcılarını koruyacağını ve Türkiye’nin gri listeden çıkmasına yardımcı olacağını söyledi.
Saadetli Necmettin Çalışkan ise tasarının geç hazırlandığını ve eksik olduğunu belirtti:
2018 yılında Finansal İstikrar Komitesi rapor yayınladı ‘Derhal tedbir alın.’ diye, bu kadar zamandan ve bu kadar insan mağdur olduktan sonra daracık bir çerçeveyle bu yasa çıkarılıyor. Esasen yasa içerisinde sadece üst oyuncuları kurtarmaya yönelik düzenlemeler var ama gariban birikimini harcamış. Öğrenci, memur, öğretmen, esnaf, dar gelirli kitlelerin mağduriyetini önlemeye yönelik hiçbir madde yok…
Madem bu yasayı bürokratlar hazırladı, size teslim etti, hepsini olduğu gibi getirdiniz, bari sonuna da bir ilave ederek deseydiniz ki, ‘ey bürokrat, kötü örneklerine şahit olduğumuz üzere siz de görevinizi suistimal ederseniz size de şu şu yaptırımlar uygulanır.’ O son bir cümleyi eklemekten bile aciz kalınmış olduğu maalesef ki görülüyor
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ömer İleri, Çalışkan’ın eleştirilerini şöyle yanıtladı:
Yasanın yapım süreciyle ilgili olarak ortaya getirdiği eleştirileri iki açıdan son derece talihsiz buluyorum. Her şeyden önce prensipte TBMM süregelen bir yasama sürecine ilişkin olarak, ‘işte bir yerlerde hazırlanıyor, noktasına virgülüne dokunmadan geçiriliyor’ şeklinde bir ifade kullanılmasını ben bu Meclis’e saygısızlık olarak görüyorum.
İyi Parti’den Ümit Özlale, kanun teklifini belirli eksikliklere rağmen olumlu olarak değerlendiriyor:
Her ne kadar gecikmiş ve eksik olsa da olumlu bir kanun teklifi olarak görüyorum. Türkiye bugün Chainalysis benimseme endeksinde yani blok zincir teknolojisini benimseme endeksinde dünyada 12’nci sırada yer alıyor ve bizim herhangi bir mevzuatımız yok. O yüzden, bizim bir an önce mevzuatı çıkartıp ve bu teknolojiye yatırım yapıp, kripto varlıkların denetlenmesini, düzenlenmesini sağlayıp ondan sonra Türkiye’de sağlıklı bir piyasa mekanizmasının işlemesini sağlamamız gerekiyor.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) temsilcileri ise teklifin asgari sermaye tutarı gibi bazı maddelerinin anayasaya aykırıyı olduğunu düşünüyor. CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, şöyle bir açıklama yaptı:
Bu maddeler, geçmişte olduğu gibi Anayasa’ya aykırılık açısından CHP tarafından Anayasa Mahkemesine götürülecek ve iptal edileceğini de düşünüyoruz.
Genel Kurul, kanun teklifini hafta boyunca görüşmeye devam edecek.
