Yazar:
Filistin, ekonomisi üzerinde biraz özgürlük kazanmak için kendi dijital bir para birimini yaratmaya çalışıyor, ancak uzmanlar bu yeni maceraya şüpheyle yaklaşıyorlar.
Son dönemde ülkeler kripto para birimlerinin popülaritesini iyiden iyiye arttırmasıyla kendi dijital para birimlerini geliştirmek için kolları sıvadı. Bu durumun son örneği Filistin oldu. Filistin Para Otoritesi, ülkenin finansal bağımsızlık seviyesini daha yüksek bir düzeye taşımak için bir strateji olarak kendi dijital bir para birimini çıkarmaya çalıştığını bildirdi.
Bu çaba, Filistin’i Venezuela, Marshall Adaları, Bahamalar, Çin ve finansal altyapılarının verimliliğini artırmak için Blockchain teknolojisinin gücüyle ilgilenen El Salvador’un son çabaları gibi diğer ülkelerle aynı listeye koyacaktır. Bu ülkeler, Blockchain teknolojisi tabanlı dijital para birimleriyle yaptırımlardan kurtulmayı ve ekonomik olarak bağımsızlık seviyelerini arttırmayı hedefliyor.
Filistin Bağımsız Dijital Parası: Pratik Çözüm Mü?
İsrail ile Hamas (Filistin’i veya Gazze şeridini kontrol eden örgüt) arasında yeni bir askeri çatışmaya bile yol açan karmaşık bir durum nedeniyle, ABD ve İsrail onun varlığını tanımıyor. Hatta İsrail bölge üzerinde şu anda askeri ve hatta mali bir kontrol dahi uyguluyor.
Bu nedenle Filistin halkı Blockchain teknolojisinin ve ülkenin egemen dijital para biriminin olası bir acil çıkış kapısı olacağına inanıyor. Ayrıca Filistinliler, bağımsız dijital para birimini İsrail’e karşı siyasi protesto aracı olarak görüyor. Zira Filistin’in kendi para birimi yok ve bunun yerine ülke İsrail Şekeli (ILS), Ürdün Dinarı ve hatta ABD dolarının kullanıldığı karma bir ekonomiye dayanıyor.
Dolayısıyla, rakip bir üçüncü taraf tarafından kontrol edilen bir ekonomiyle, İsrail bankaları hareketlerini dikte ettiğinde Filistinlilerin herhangi bir finansal egemenliğe sahip olmaları neredeyse imkansız. Şu anda İsrail, bankaların büyük nakit işlemleri yapmasını yasaklıyor. Ayrıca Filistinlilerin her ay İsrail’e aktarabilecekleri para miktarına da sınırlamalar getiriyor.
Bir Bloomberg raporuna göre bu, Filistinliler arasındaki finansal işlemleri engelliyor. Bu nedenle Filistin’in İsrail’in etkisinden bağımsız bir egemen para birimi yaratmaya çalışmasının en pratik nedenlerinden biri olabilir.
Sonuç olarak, Filistinliler bazen üçüncü şahıslara yapılan döviz ödemelerini karşılamak için borç almak zorunda kalıyorlar ve bir yığın İsrail banknotu arasında sıkışıp kalıyorlar. Bu, dijital bir para biriminin Filistin para sistemi için çekici olmasının bir nedeni olabilir.
Uzmanlar Filistin’in Bu Çabasına Olumsuz Bakıyor: Neden?
Filistinliler dijital para konusunda iyimser olabilir, ancak birçok uzman Filistinlilerin çabaları için fazla umut görmüyor. Bu kişiler arasında, Filistin kripto para biriminin başarılı olmasının neredeyse imkansız olduğuna inanan Filistin Ekonomi Politikası Araştırma Enstitüsü müdürü Raja Khalidi de var.
Dijital veya başka bir Filistin para biriminin bir değişim aracı olarak var olmasına izin verecek makroekonomik koşullar mevcut değil.
İsrail Merkez Bankası eski kıdemli danışmanı Barry Topf ise bu para biriminin paranın iki temel işlevini yerine getirmede başarısız olacağına dair güvence verdi:
Şekel, Dinar veya ABD dolarının yerini almayacak. Kesinlikle bir değer deposu ya da bir muhasebe birimi olmayacak.
Ancak Filistin, kaybedecek hiçbir şeyi olmayan bir girişimde bulunmaya kararlı görünüyor. Uzmanların durumu anlamasına yardımcı olmak için şu anda iki kripto para birimi çalışması devam ediyor. Sonunda, Filistin’in egemen dijital parasının başarısının büyük kısmı diğer uluslararası kuruluşlardan ve özellikle diğer ülkelerden aldığı desteğe bağlı olacaktır. Sonuç olarak, bu kripto meraklıları için değil, siyasi analistler için bir tartışma meselesi olarak değerlendirilebilir.
